O cine galego

O cine galego é un concepto ambiguo. Sempre houbo debates para definilo: por unha parte, hai quen considera que as únicas películas que se poden considerar galegas son aquelas filmadas en Galicia e en galego, por cineastas do país, e financiadas con capital autóctono; mentres que por outra parte hai quen chama galega a calquera película rodada por un cineasta local dentro ou fóra de Galicia, ou por cineastas de calquera procedencia que veñen a rodar a Galicia.

A primeira é unha opción de mínimos, que intenta ser precisa a custa de excluír moitos títulos que non cumpren con todos eses requisitos. Esta opción xurdeu con "Sempre xonxa", no ano 1989 , na que o director Nacho Piñeiro fixo o primer longometraxe en galego, con él comenzou unha época que de tarde e tarde produciuse unha nova aparición. Mentres que a segunda é unha opción de máximos, que trata de incluír todos os títulos posibles provocando unha perigosa indefinición. ¿Como de galega é esta película ou esta outra? Imos interrogar a algúns dos títulos. Primeira pregunta: ¿Como de galegos son La casa da Troya (Rafael Gil, 1959), El bosque animado (José Luis Cuerda, 1987) ou Mar dentro (Alejandro Amenábar, 2004), películas rodadas en Galicia, en castelán, sobre temas e personaxes galegos, por cineastas procedentes doutros lugares do estado español? ¿Poden estos directores entender o noso ser e o noso pensar?, se falamos da Casa da Troya é unha obra de Perez Lugin , que aínda que naceu en Madrid fixo a carreira de dereito en Compostela e relata a súas vivenzas de estudante, nos primeiros anos do século XX. " El bosque animado " básase na historia do lobishome e "Mar dentro" narra a historia de Ramón Sampedro , un home que encheu moitas páxinas de periódicos e puso en boca de todos o tema da eutanasia. En todas estas películas intenta ser unha voz nosa hacia o mundo exterior. Esta ben que a xente vexa como somos, como pensamos e o que sentimos, nas diferentes épocas e no xénero no que se desarrolla. ¿Pero é cine galego?. No ano 2003 fíxose en galego a pelicula " O lapis do carpinteiro" , escrita por Manuel Rivas , no ano 2008 estrenouse " Pradolongo" , dirixida por Ignacio Vilar; unha película galega que pasou sen pena nin gloria polos cines galegos, en calquera das dúas entran de cheo no mundo de Galicia igual que Sempre Xonxa.

Estos días estrenouse " A Esmorga" , dirixiuna, tamén, Ignacio Vilar. E de ela só se fixeron 18 copias . Fai uns anos fixose a película en español co nombre " La Parranda" baseadas no libro de Blanco Amor. ¿É igual unha e outra? . ¿Podemos dicir que as dúas son películas galegas?. Volvendo ao principio , penso que a cultura galega no so é o transmitir aos foráneos senon tamen protexela e coidala. Primero deberíamos fomentala, ampliando o capital destinado a traballar por ela e despois o seguinte paso dala a coñecer ao resto do mundo, polo que penso que sería importante non perder o obxectivo de que o cine galego debe comezar por fomentar os nosos directores, as nosas paisaxes e os nosos actores, que habelos, os hai e despois de que todo iso sexa parte nosa , dalo ao coñecer ao mundo. Neste intre enche mais os cines calquer película tanto extranxeira como española , por exemplo , " Ocho apellidos vascos" que calquer película nosa. ¿ Por que? Creo que seguimos sen querernos o suficiente, non sabemos vendernos.